بررسی اثر فعال کننده آدنیلات سیکلاز بر روند بلوغ آزمایشگاهی تخمک گوسفند و مراحل اولیه تکوین جنینی

انجام بلوغ آزمایشگاهی تخمک های نابالغ از فولیکول های آنترال یک تکنیک امید بخش برای درمان ناباروری می باشد. اعتقاد بر این است که کاهش شایستگی تکوین تخمک های بالغ شده در شرایط آزمایشگاهی به علت مطلوب نبودن شرایط کشت و همچنین عدم هم زمانی بین بلوغ هسته ای و بلوغ سیتوپلاسمی می باشد به این صورت که در شرایط آزمایشگاهی بلوغ هسته ای قبل از بلوغ سیتوپلاسمی اتفاق می افتد و تکمیل بلوغ هسته ای به منزله کسب شایستگی تکوینی نیست. این امکان وجود داردکه با ایجاد تاخیر در پروسه بلوغ خود به خودی، بین بلوغ هسته ای و بلوغ سیتوپلاسمی در طول کشت تخمک های نابالغ هم زمانی ایجاد شود و در پی آن شایستگی تکوین تخمک در شرایط آزمایشگاهی افزایش یابد. تحقیقات مختلف نشان داده است که camp نقش مهمی در تنظیم بلوغ تخمک های پستانداران و مخصوصا تخمک های جوندگان بازی می کند، به گونه ای که افزایش میزان camp درون تخمک سبب توقف میوز و کاهش آن از سر گیری میوز را باعث می شود. استفاده از ماده ای به نام فورسکولین که به عنوان فعال کننده آدنیلات سیکلاز شناخته می شود، موجب افزایش سطح camp در کل مجموعه کومولوس- تخمک (coc) و داخل تخمک می شود. هدف ما از این تحقیق افزایش شایستگی تکوین تخمک های بالغ شده گوسفندی با استفاده از سیستمivm دو مرحله ای (شامل pre-ivm و ivm) می باشد. در این پژوهش، تخمک ها در زمان های مختلف و در طی روند بلوغ آزمایشگاهی با استفاده از رنگ آمیزی از نظر تغییرات هسته و میکروتوبول مورد بررسی قرار گرفتند، و اثر 6 غلظت مختلف از فورسکولین (10 ، 50، 100، 200، 300 و 400 میکرومول) بر توقف میوزی تخمک های گوسفندی در 3 زمان (6، 8 و 22 ساعت پس از pre-ivm) مورد مطالعه قرار گرفت. همچنین اثر سمیت فورسکولین در غلظت های بالا نسبت به گروه شاهد بررسی شد. با توجه به نتایج حاصله غلظت مناسب انتخاب و اثر آن بر روی دینامیک وضعیت هسته در فاصله های زمانی 1 ساعت (0، 1، 2، 3، 4، 5 و 6 ساعت پس از pre-ivm) ارزیابی شد، همچنین اثر غلظت فورسکولین انتخاب شده بر روی گسترش سلول های کومولوس 22 ساعت پس از ivm برای گروه شاهد و همین زمان در پایان فاز دوم (سیستم ivm دو مرحله ای) برای گروه تیماری بررسی شد. در نهایت اثر غلظت فورسکولین انتخاب شده بر روی شایستگی تکوین تخمک ها، بررسی شد. در این مطالعه نیز از تخمک های گاوی به عنوان گروه شاهد مثبت استفاده شد و تخمک ها گاوی در زمان های مختلف و در طی روند بلوغ آزمایشگاهی با استفاده از رنگ آمیزی از نظر تغییرات هسته و میکروتوبول مورد بررسی قرار گرفتند سپس coc های گاوی در محیط pre-ivm با غلظت های 50 و 100 میکرومول فورسکولین تیمار شدند و وضعیت میوزی تخمک ها در دو بازه زمانی (8 و22 ساعت پس از pre-ivm) ارزیابی شد. زمان وقوع مراحل مختلف میوز، متافازi، آنافاز-تلوفازi و متافازii، در طی بلوغ آزمایشگاهی به ترتیب 8، 16 و 22 ساعت پس از کشت، حاصل شد. نتایج ما نشان می دهد که پیشرفت میوزی در تخمک های گوسفندی مهار نشده، و تفاوت معنی داری بین گروه های آزمایشی از لحاظ تخمک های حفظ شده در مرحلهgv وجود ندارد. همچنین افزایش غلظت فورسکولین به 300 و 400 میکرو مول، منجر به ناهنجاری یا آشفتگی وضعیت کروموزومی می شود. با توجه به نتایج حاصله و این که تفاوت معنی داری بین گروه های آزمایشی وجود ندارد، غلظت 50 میکرو مول به منظور بررسی حداکثر اثرات مهاری فورسکولین انتخاب شد. و نشان داد حداکثر اثرات مهاری تا 2 ساعت می باشد، همچنین غلظت انتخاب شده تاثیری بر گسترش سلول های کومولوس و شایستگی تکوین نداشت. نتایج حاصله از تخمک های گاوی نشان می دهد 8 ساعت پس از pre-ivm، درصد تخمک های حفظ شده در مرحله gv در گروه تیمار بالاتر از گروه شاهد است و این تفاوت معنی دار است، اما 22 ساعت بعد از pre-ivm اکثر تخمک ها در گروه تیماری و شاهد به مرحله متافاز ii پیشرفت کرده اند.